Cổ phiếu quỹ là một thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong giao dịch và mua bán cổ phiếu. Tùy theo tình hình thực tế của thị trường mà các công ty sẽ phát hành loại cổ phiếu này. Vậy cổ phiếu quỹ là gì? Lợi ích và cách thức giao dịch loại cổ phiếu này ra sao?
Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Mục Lục
Cổ phiếu quỹ là gì?
Hiểu một cách đơn giản, cổ phiếu quỹ là một loại cổ phiếu, được phát hành bởi công ty cổ phần đại chúng. Sau khi được phát hành, cổ phiếu sẽ được chính công ty mua lại bằng nguồn vốn của mình. Cổ phiếu quỹ là một loại cổ phiếu do các doanh nghiệp phát hành. Người đầu tư, nắm giữ cổ phiếu hay còn gọi là cổ đông cũng chính là chủ của công ty đó. Vì thế, cổ phiếu quỹ còn được biết tới như một loại cổ phiếu chung của tất cả các cổ đông trong công ty. Mỗi nhà đầu tư sẽ nắm giữ một mức % cổ phiếu khác nhau.
Đặc điểm cơ bản của cổ phiếu quỹ
Cổ phiếu quỹ là cổ phiếu của chính công ty, nhưng bản thân cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông phải là chủ công ty đó. Do đó cổ phiếu quỹ là cổ phiếu chung của tất cả các cổ đông, tương ứng với mức % NĐT mình nắm giữ. Vậy nên, các đặc điểm cơ bản của cổ phiếu quỹ bao gồm:
- Đây là loại cổ phiếu không được trả cổ tức bằng tiền, không được thưởng/trả bằng cổ phiếu, …
- Người nắm giữ cổ phiếu không có quyền biểu quyết với các hoạt động của công ty.
- Người nắm giữ không được thu mua các loại cổ phiếu mới hay mua cổ phiếu ưu đãi.
- Người nắm giữ cổ phiếu không được tính vào thu nhập trên cổ phiếu (EPS), đồng thời không được nhận phần vốn khi thanh lý công ty.
- Tổng số cổ phiếu không được vượt quá tỷ lệ vốn hóa ban đầu.
- Khi thực hiện các hoạt động mua/bán cổ phiếu, doanh nghiệp không ghi nhận lãi/lỗ mà chỉ ghi nhận việc tăng/giảm nguồn vốn.
- Có thể hủy cổ phiếu quỹ hoặc giữ lại/bán ra khi cảm thấy cần thiết.
Lợi ích khi công ty mua lại cổ phiếu quỹ
Sau khi tìm hiểu những thông tin về khái niệm, đặc điểm của cổ phiếu quỹ, chúng ta có thể thấy rõ doanh nghiệp muốn đầu tư vào cổ phiếu nhưng chưa biết đầu tư vào đâu thì “đổ tiền” vào cổ phiếu quỹ cũng là một chiến lược tốt.
Việc mua bán cổ phiếu quỹ sẽ có cách thực hiện khác nhau tùy vào tình hình, chính sách khác nhau của từng công ty. Thông thường, các công ty sẽ mua cổ phiếu quỹ để tối ưu khoản đầu tư, sử dụng nguồn tiền nhàn rỗi một cách hiệu quả nhất. Cổ phiếu thường được mua vào thời điểm mà công ty cho rằng mức giá sẽ tăng mạnh nhất.
Bên cạnh đó, cổ phiếu quỹ cũng là một phương pháp được sử dụng để công ty đảm bảo lợi ích cho cổ đông khi giá cổ phiếu giảm. Lúc này, trên thị trường, số lượng cổ phiếu được lưu hành sẽ giảm xuống. Việc nguồn cung bị hạ có thể tạo thành một động lực mới giúp giá cổ phiếu tăng trở lại.
Chính vì thế, các công ty thường mua cổ phiếu quỹ để tăng giá trị cổ phần cho các cổ đông.
Sau đây là các lợi ích khi mua lại cổ phiếu quỹ mà công ty sẽ nhận được:
- Công ty sẽ lấy niềm tin của cổ đông và nhà đầu tư bên ngoài, rằng cổ phiếu đang đánh giá thấp và đáng để đầu tư, do đó kích cầu tăng giá cổ phiếu.
- Đồng thời giúp chủ doanh nghiệp trấn an cổ đông nếu cổ phiếu giảm sâu, lời khẳng định công ty vẫn đang rất tốt.
- Việc mua cổ phiếu trên thị trường sẽ tác động đến thị trường làm cho giá cổ phiếu tăng lên hoặc hạn chế tốc độ giảm giá cổ phiếu, cũng như tình hình giao dịch cổ phiếu sôi động hơn.
- Khi công ty mua lại cổ phiếu quỹ, thì số lượng cổ phiếu đang lưu hành giảm do đó thu nhập trên mỗi cổ phiếu tăng (EPS) tăng lên. => Giá cổ phiếu tăng lên.Công ty kỳ vọng giá cổ phiếu sẽ tăng
- và có thể xem như là cơ hội đầu tư hơn là đi đầu tư chỗ khác.
- Công ty cũng có thể mua lại cổ phiếu quỹ để thưởng nhân viên thay cho phát hành ESOP
- Một số ảnh hưởng khi mua lại cổ phiếu quỹ Khi đã nắm được cổ phiếu quỹ là gì, bạn cũng cần tìm hiểu chi tiết về những nhược điểm khi thực hiện việc mua lại cổ phiếu quỹ như sau: Giảm đi một lượng tiền mặt tại công ty.
Quy định mua bán cổ phiếu quỹ như thế nào?
- Hội đồng quản trị có quyền quyết định mua lại không quá 10% tổng số cổ phần của từng loại đã được chào bán trong 12 tháng.
- Hội đồng quản trị quyết định giá mua lại cổ phần. Đối với cổ phần phổ thông, giá mua lại không được cao hơn giá thị trường tại thời điểm mua lại.
- Công ty có thể mua lại cổ phần của từng cổ đông tương ứng với tỷ lệ cổ phần của họ trong công ty, quyết định mua lại cổ phần của công ty phải được thông báo bằng phương thức bảo đảm đến được tất cả cổ đông trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày quyết định đó được thông qua. Cổ đông đồng ý bán lại cổ phần phải gửi chào bán cổ phần của mình bằng phương thức bảo đảm đến được công ty trong thời hạn 30 ngày.
Điều kiện để mua lại cổ phiếu quỹ
Để có thể mua lại cổ phiếu quỹ, doanh nghiệp muốn mua cần phải đảm bảo một số điều kiện sau:
- Một doanh nghiệp muốn mua lại cổ phiếu quỹ thì cần có đầy đủ nguồn vốn. Việc xác định nguồn vốn sẽ được căn cứ vào báo cáo tài chính gần nhất của công ty đó, được kiểm toán theo quy định.
- Trường hợp công ty đại chúng là công ty mẹ sử dụng nguồn thặng dư vốn cổ phần, quỹ đầu tư phát triển, quỹ khác để mua lại cổ phiếu, nguồn vốn thực hiện được căn cứ trên báo cáo tài chính của công ty mẹ.
- Nếu công ty phát hành dùng lợi nhuận sau thuế để mua cổ phiếu thì sẽ bị giới hạn về nguồn vốn thực hiện. Trong đó, nguồn vốn được sử dụng sẽ không được vượt quá mức lợi nhuận sau thuế chưa được phân phối thông qua báo cáo tài chính hợp lệ.
- Nếu nguồn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên báo cáo tài chính thấp hơn lợi nhuận sau thuế đã được phân phối trên báo cáo tài chính, thì công ty phát hành chỉ được dùng nguồn lợi nhuận sau thuế chưa được phát hành. Trước khi sử dụng nguồn lợi nhuận này, công ty cần chuyển lợi nhuận từ công ty con về công ty mẹ.
Điều kiện để bán cổ phiếu quỹ
Một doanh nghiệp muốn bán ra thị trường cổ phiếu quỹ thì cần phải lưu ý các điều kiện sau:
- Trước hết, chúng ta cần lưu ý tới thời gian phát hành cổ phiếu quỹ. Theo quy định của pháp luật, các công ty cổ phiếu chỉ được phép bán cổ phiếu quỹ sau 6 tháng kể từ ngày mua gần nhất.
- Trong trường hợp cổ phiếu quỹ này được bán làm cổ phiếu thưởng cho nhân viên công ty thì có thể bán sớm hơn thời hạn kể trên. Các công ty chứng khoán mua lại cổ phiếu của mình để sữa chữa lỗi giao dịch cũng có thể bán trước thời hạn 6 tháng.
- Việc bán cổ phiếu quỹ phải được quyết định bởi hội đồng quản trị. Việc quyết định phải thông qua phương án bán cổ phiếu cụ thể, có thời gian thực hiện rõ ràng và có nguyên tắc xác định giá cụ thể. Trước khi bán cổ phiếu quỹ, công ty cần có một công ty chứng khoán được chỉ định trước để thực hiện các giao dịch.
Cách thức giao dịch mua bán cổ phiếu quỹ
Các công ty sẽ phải thực hiện niêm yết cổ phiếu quỹ của mình trên sở giao dịch chứng khoán khi thực hiện mua/bán cổ phiếu theo quy định. Nếu công ty đại chúng có cổ phiếu nhưng chưa thực hiện niêm yết giao dịch trên sở giao dịch chứng khoán thì sẽ phải thông qua một bên trung gian thứ 3 khi mua lại cổ phiếu của mình. Công ty trung gian này sẽ là một công ty chứng khoán được chỉ định.
Nguyên tắc xác định giá mua bán cổ phiếu quỹ
Trong quá trình mua bán, cổ phiếu sẽ được tính theo nguyên tắc như sau:
- Giá đặt mua sẽ nhỏ hơn hoặc bằng: giá theo chiếu + (giá tham chiếu x 50% biên độ giao động của giá cổ phiếu).
- Giá đặt mua sẽ lớn hơn hoặc bằng: giá theo chiếu – (giá tham chiếu x 50% biên độ giao động của giá cổ phiếu).
Các công ty sẽ đăng ký giao dịch cổ phiếu theo ngày bằng phương thức khớp lệnh. Lệnh giao dịch sẽ phải đạt tối tối thiểu 3% và tối đa 10% tổng khối lượng cổ phiếu giao dịch đã được đăng ký.
Xem thêm: Lãi cơ bản trên cổ phiếu (Earning Per Share – EPS) là gì?
Nhược điểm của cổ phiếu quỹ
Mặc dù cổ phiếu quỹ có nhiều lợi ích đối với các doanh nghiệp. Tuy nhiên trước khi quyết định đầu tư vào loại cổ phiếu này, các doanh nghiệp cần phải chú ý một số nhược điểm của cổ phiếu quỹ, bao gồm:
- Cổ phiếu quỹ có thể bị lạm dụng, làm mất an toàn tài chính ảnh hưởng đến các chủ nợ hoặc có thể ban lãnh đạo mua cổ phiếu quỹ từ 1 số cá nhân nhất định gây hại cho cổ đông
- Khi mua cổ phiếu quỹ sẽ dẫn đến giảm nguồn tiền mặt dành cho hoạt động kinh doanh khác của công ty
- Khi công ty mua cổ phiếu quỹ và giá cổ phiếu có thể tiếp tục giảm.
- Việc công ty mua cổ phiếu quỹ có thể khiến các nhà đầu tư cho rằng khả năng tăng trưởng trở lại của doanh nghiệp bị giảm đi, làm giảm sút niềm tin của các nhà đầu tư.
Do đó, các doanh nghiệp cần phải lưu ý một số điểm sau khi đầu tư vào cổ phiếu quỹ:
- Việc mua cổ phiếu quỹ sẽ khiến nguồn vốn lưu động/ tiền mặt trong công ty giảm. Vì thế, chủ doanh nghiệp cần có quyết định, tính toán kỹ lưỡng. Đồng thời, doanh nghiệp cần có phương án dự phòng cần thiết cho những trường hợp có thể xảy ra.
- Khi mua/bán cổ phiếu quỹ cần cân nhắc đến quyền, lợi ích của tất cả các công đông. Tránh việc mất cân bằng lợi ích, người mua giá quá đắt, người mua giá quá rẻ.
- Cổ phiếu quỹ có thể phát hành trên thị trường bất cứ thời điểm nào, sau khi đã đáp ứng được các điều kiện theo quy định của pháp luật. Vì thế, doanh nghiệp cần có phương án phát hành cụ thể để kịp thời đưa ra thị trường vào thời điểm thích hợp nhất.
- Cổ phiếu quỹ có thể được hủy bỏ để giảm vốn điều lệ. Tuy nhiên, việc hủy bỏ phải được sự đồng thuận của đại hội đồng cổ đông.
Kết luận
Trên đây là những kiến thức giải thích cho các bạn về cổ phiếu quỹ là gì và các lợi ích, cách thức giao dịch của loại cổ phiếu này trên thị trường. Hy vọng qua bài viết này, các nhà đầu tư có thể nắm bắt được những ưu điểm và nhược điểm khi quyết định đầu tư vào cổ phiếu quỹ, từ đó có một chiến lược hợp lý để thu lại lợi nhuận.
Thông tin được biên tập bởi: taichinh24h.com.vn
