Thặng dư vốn cổ phần là gì? Cách làm tăng vốn điều lệ thặng dư

Thặng dư vốn cổ phần là thuật ngữ được nhắc đến khá nhiều trong các báo cáo tài chính. Đây cũng là một phần không hề nhỏ trong vốn chủ sở hữu. Để giúp các bạn có thể hiểu rõ hơn thặng dư vốn cổ phần là gì? Đồng thời nắm bắt được thêm các thông tin liên quan tới cách làm tăng vốn điều lệ thặng dư này.

Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết trong bài chia sẻ dưới đây.

Thặng dư vốn cổ phần là gì?

Thặng dư vốn cổ phần chính là khoản chênh lệch về mệnh giá của cổ phiếu so với mức giá công ty cổ phần phát hành thực tế. 

Thặng dư vốn cổ phần = (Giá phát hành – mệnh giá) x số phát hành

Thông thường thì thặng dư vốn cổ phần sẽ được hình thành từ việc phát hành thêm cổ phiếu. Khoản thặng dư này sau đó sẽ được chuyển thành cổ phần và kết chuyển thành vốn đầu tư của chủ sở hữu trong tương lai.

Xem thêm:

• Thời gian hoàn vốn là gì? Cách tính ra sao?
• Bán chéo là gì? Ý nghĩa và ví dụ về bán chéo

Thặng dư vốn cổ phần tiếng Anh là gì?

Thặng dư vốn cổ phần có tên tiếng Anh là Surplus equity.

Ngoài ra bạn cũng cần lưu tâm một số thuật ngữ sau:

• Nguồn vốn kinh doanh: Working capital
• Vốn đầu tư của chủ sở hữu: Paid-in capital
• Thặng dư vốn cổ phần (Công ty cổ phần): Share premium
• Vốn khác: Other capital
• Chênh lệch đánh giá lại tài sản: Differences upon asset revaluation
• Chênh lệch tỷ giá hối đoái: Foreign exchange differences

Ví dụ về thặng dư vốn cổ phần

Thặng dư vốn cổ phần là gì đã được giải đáp cụ thể phía trên. Nhưng để giúp cho các bạn có thể hiểu chi tiết hơn về thặng dư vốn cổ phần chúng ta sẽ có ví dụ cụ thể như sau:

• Công ty A sẽ phát hành: 500.000 cổ phiếu ra thị trường
• Mệnh giá cổ phiếu là: 200.000đồng/cổ phiếu
• Như vậy tổng số tiền sau khi bán cổ phiếu sẽ là: 100 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, trong quá trình phân phối ra thị trường, giá cổ phiếu tăng lên 250.000đ/cổ phiếu do nhu cầu sở hữu cao hơn nguồn phát hành. Do đó, thực tế tổng số tiền thu được sau khi bán hết cổ phiếu là 125 tỷ đồng. 

Như vậy phần chênh lệch giữa giá bán ban đầu và giá bán thực tế là 25 tỷ đồng. Và ở đây 25 tỷ đồng chính là thặng dư vốn cổ phần của công ty A.

Cách tính thặng dư vốn cổ phần

Thặng dư vốn cổ phần = (Giá phát hành cổ phần – Mệnh giá) x Số lượng cổ phần phát hành

Quy định về thặng dư vốn cổ phần

Thặng dư vốn cổ phần có vai trò vô cùng quan trọng nên sở hữu quy định riêng biệt, cụ thể như sau: 

• Các khoản chênh lệch tăng do mua/bán cổ phiếu quỹ hay chênh lệch do giá phát hành thêm cổ phiếu mới khi lớn hơn so với mệnh giá phải được hạch toán vào tài khoản thặng dư vốn. Không được hạch toán vào thu nhập tài chính của doanh nghiệp. Không được tính thuế đối với khoản thặng dư này.
• Trường hợp giá bán cổ phiếu quỹ nhỏ hơn giá mua. GIá bán cổ phiếu mới phát hành thêm thấp hơn mệnh giá thì phần chênh lệch giảm này không được hạch toán vào chi phí. Không được dùng lợi nhuận trước thuế để bù đắp mà cần phải sử dụng vốn thặng dư để bù đắp.
• Trường hợp nguồn vốn thặng dư không đủ để bù đắp thì cần sử dụng nguồn lợi nhuận sau thuế và các quỹ của công ty

Có thể bạn quan tâm:

• Bảng cân đối kế toán là gì? Ý nghĩa của bảng cân đối kế toán
• Bảo lãnh đối ứng là gì? Mục đích của bảo lãnh đối ứng

Khi nào được điều chỉnh vốn điều lệ của công ty cổ phần

Việc điều chỉnh vốn điều lệ của công ty cổ phần được quy định rõ trong Thông tư 19/2003/TT-BTC như sau.

Cách tăng vốn điều lệ thặng dư

Vốn điều lệ thặng dư của công ty sẽ được tăng khi nằm 1 trong 2 trường hợp sau:

Trường hợp 1: Kết chuyển phần thặng dư vốn với mục đích tăng vốn điều lệ. 

Nhưng kết chuyển thặng dư vốn cần đáp ứng đủ điều kiện về khoản chênh lệch tăng tính từ giá bán so với giá vốn mua trong cổ phiếu quỹ. Nếu đáp ứng điều này công ty sẽ được sử dụng tất cả phần chênh lệch đó để tăng vốn điều lệ. 

Trường hợp 2: Nếu chưa bán hết cổ phiếu quỹ thì công ty được sử dụng khoản chênh lệch tăng trong nguồn thặng dư với tổng giá vốn của cổ phiếu chưa bán, có bổ sung tăng khoản vốn điều lệ.

Giảm vốn điều lệ của công ty cổ phần

Để giảm vốn điều lệ của công ty thì cần đáp ứng 1 trong các điều kiện sau: 

• Thay đổi ngành nghề kinh doanh, hoạt động với quy mô nhỏ hơn hoặc bị buộc phải hủy bỏ cổ phiếu quỹ
• Công ty kinh doanh thua lỗ 3 năm liên tiếp. Có số lũy kế bằng 50% vốn của tất cả các cổ đông trở lên, song chưa mất khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn. 

Kết luận

Nhìn chung các thông tin trên đã chia sẻ chi tiết thặng dư vốn cổ phần là gì?  Có thể thấy được rằng thặng dư vốn cổ phần bắt đầu hình thành từ việc phát hành cổ phần. Nhưng cần phải lưu ý rằng khoản thặng dư vốn cổ phần này sẽ không được coi là vốn cổ phần.

Thông tin được biên tập bởi: taichinh24h.com.vn

Tài Chính 24h cập nhật Giá vàng – Tỷ giá Ngoại tệ – Lãi suất – Cung cấp kiến thức về Tài chính, Forex, Chứng khoán. Với đội ngũ content có nhiều năm kinh nghiệm hy vọng sẽ mang lại cho bạn những bài viết chất lượng.