Bảo hiểm xã hội năm 2022 có nhiều thay đổi về quy định, đối tượng và mức phí. Tuy nhiên, đến nay vẫn có nhiều người chưa nắm bắt được thông tin quan trọng này. Bài viết sau, Tài Chính 24H xin chia sẻ đến bạn đọc: những điều cần biết về bảo hiểm xã hội năm 2022.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam là bảo hiểm bắt buộc dành cho người lao động
Mục Lục
Bảo hiểm xã hội là gì?
Bảo hiểm xã hội Việt Nam (BHXH) được quy định trong Luật BHXH năm 2014. Vậy bảo hiểm xã hội là gì?
Tại khoản 1 Điều 3 Luật BHXH năm 2014, có ghi rõ như sau:
Bảo hiểm xã hội là loại bảo hiểm có chức năng bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động. Nó được áp dụng trong trường hợp họ bị giảm hoặc mất thu nhập. Nguyên nhân là do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Hoặc là hết tuổi lao động, chết trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.
Các chế độ về bảo hiểm được Nhà nước tổ chức và đảm bảo thực hiện. Nó được triển khai theo đúng các quy định của hệ thống pháp luật về BHXH. Tất cả nhằm đảm bảo đời sống cho người tham gia, tăng cường an sinh xã hội.
Bảo hiểm xã hội bảo vệ người lao động trước rủi ro
Hiện nay có các loại bảo hiểm xã hội nào?
Hiện có 2 loại bảo hiểm xã hội là bảo hiểm xã hội tự nguyện và bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Bảo hiểm xã hội có những chính sách ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động
Bảo hiểm xã hội tự nguyện
Với loại bảo hiểm này, người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Dù là tự nguyện nhưng nhà nước vẫn sẽ có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm. Nhằm để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
Đúng như cái tên của nó, loại hình này thì người lao động có thể tham gia hoặc không tham gia.
Bảo hiểm xã hộ bắt buộc
Loại hình bắt buộc của bhxh là gì? Đây được xem như một khoản dự trù cho người lao động. Nó bảo vệ con người khi ở trong những trường hợp cấp thiết.
Xem thêm: Cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần 2022 chi tiết nhất
Người lao động có quyền lợi gì khi tham gia bảo hiểm xã hội
Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội được quy định cụ thể trong từng trường hợp.
Thăm khám bệnh khi ốm đau là quyền lợi khi tham gia bhxh
Quyền lợi khi ốm đau
Quyền lợi này được áp dụng khi người lao động bị ốm đau hoặc tai nạn. Để được hưởng hỗ trợ, người lao động cần phải có thêm giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền.
Trường hợp ốm đau, tai nạn phải nghỉ việc do tự hủy hoại sức khỏe không được hưởng quyền lợi.
Hưởng chế độ thai sản
Người lao động được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội thai sản là lao động nữ mang thai; lao động nữ sinh con; lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ; người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi. Hoặc là lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản.
Mức hưởng một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm trước đó.
Quyền lợi khi tai nạn lao động
Người lao động được hưởng chế độ tai nạn lao động phải có đủ các điều kiện.
- Họ phải bị tai nạn tại nơi làm việc và trong giờ làm việc.
- Nếu bị ở noài nơi làm việc hoặc ngoài giờ làm việc thì phải nằm trong trường hợp đang thực hiện công việc theo yêu cầu của người sử dụng lao động.
- Hoặc là tai nạn trên tuyến đường đi và về từ nơi ở đến nơi làm việc trong khoảng thời gian và tuyến đường hợp lý.
- Ngoài ra, người bị tai nạn phải có giám định bị suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên.
Quyền lợi hưu trí
Người được hưởng hưu trí có điều kiện là đã nghỉ việc và đóng đủ bảo hiểm xã hội 20 năm. Người nam phải đủ 60 tuổi, người nữ đủ 55 tuổi theo quy định nghỉ hưu của pháp luật.
Bảo hiếm xã hội được hưởng khi người lao động về hưu
Nếu làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thì chỉ cần đóng bảo hiểm 15 năm là đủ điều kiện.
Quyền lợi bảo hiểm khi tử tuất
Khi người lao động chết thì người thân hoặc những người lo mai tang sẽ được hưởng trợ cấp từ bảo hiểm xã hội. Ngoài ra, họ còn được hưởng thêm trợ cấp tuất hàng tháng và trợ cấp tuất 1 lần.
Các chế độ bảo hiểm xã hội
Chế độ hưởng bảo hiểm xã hội theo quy định của Bộ LĐ-TB&XH bao gồm:
- Ốm đau
- Thai sản
- Trường hợp tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp, hoặc đang hoàn thành công việc ở địa điểm khác
- Hưu trí
- Tử tuất.
Có 5 chế độ cơ bản mà người lao động có thể hưởng bảo hiểm xã hội
Theo thiết kế của Luật BHXH năm 2014 thì có nhóm đối tượng áp dụng cả 5 chế độ là cán bộ, công chức, viên chức. Hoặc là người lao động làm việc theo hợp đồng lao động
Người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam tham gia BHXH bắt buộc cũng sẽ được hưởng chế độ bhxh này.
Mức đóng BHXH năm 2022
Mức lương tối thiểu đóng chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với người lao động theo Điều 6 Quyết định 595/QĐ-BHXH ngày 14/4/2017 thì mức như sau:
- Đối với người lao động làm công việc hoặc chức danh đòi hỏi lao động qua đào tạo, học nghề thì đóng cao hơn ít nhất 7%. Tỷ lệ % này được so so với mức lương tối thiểu vùng
- Đối với người lao động làm công việc hoặc chức danh có điều kiện lao động nặng nhọc, độc hại thì ít nhất 5%
- Công việc hoặc chức danh có điều kiện lao động đặc biệt nặng nhọc phải cao hơn ít nhất 7% ( so với mức lương của công việc có độ phức tạp tương đương)
- Hội đồng Tiền lương Quốc gia quy định mức đóng bảo hiểm xã hội theo theo vùng là: Vùng 1 giữ nguyên 4.420.000 đồng/tháng; vùng 2 là 3.920.000 đồng/tháng; vùng 3 là 3.430.000 đồng/tháng; vùng 4 là 3.070.000 đồng/tháng.
Tìm hiểu về sổ bảo hiểm xã hội
Sổ bảo hiểm xã hội được phát cho người lao động tự giữ
- Tìm hiểu về bảo hiểm xã hội thì sổ bảo hiểm xã hội được cấp cho từng người lao động. Nó dùng để theo dõi việc đóng, hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội. Đây là là cơ sở để giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định.
- Mỗi người lao động tham gia BHXH bắt buộc sẽ được cấp và tự quản lý sổ BHXH. Người tham gia chỉ được cấp 1 sổ bảo hiểm xã hội duy nhất.
Lời kết
Bảo hiểm xã hội là lá chắn cho người lao động trước những rủi ro, tai nạn không đáng có. Vì vậy mà tất cả mọi người đều phải tham gia bảo hiểm, vì đó là bảo vệ quyền lợi của mình.
